|
Giá trị vốn hoá thị trường - Market capitalization
Giá trị vốn hoá thị trường là thước đo quy mô của một doanh nghiệp, là tổng giá trị thị trường của doanh nghiệp, được
xác định bằng số tiền bỏ ra để mua lại toàn bộ doanh nghiệp này trong điều
kiện hiện tại. Giá trị vốn hoá thị trường tương đương với
giá thị trường của cổ phiếu nhân với số cổ phiếu phổ thông đang lưu
hành. Khi tính giá trị vốn hoá thị trường người ta chỉ tính đến các cổ
phiếu phổ thông chứ không tính đến cổ phiếu ưu đãi, vì chỉ cổ phiếu phổ
thông mới đem lại cho người sở hữu quyền tham gia điều hành doanh nghiệp.
Không nên nhầm lẫn giữa giá trị vốn hoá thị
trường với tổng giá trị vốn cổ phần của doanh nghiệp (equity value), vì trong
tổng giá trị vốn cổ phần còn bao gồm cả các quyền mua cổ phiếu chưa thực
hiện và trái phiếu, cổ phiếu chuyển đổi nữa.
Qui mô và tốc độ tăng của giá trị vốn hoá
thị trường là thước đo vô cùng quan trọng để đánh giá thành công hay
thất bại của một doanh nghiệp niêm yết công khai. Tuy vậy giá trị vốn hoá
thị trường còn có thể tăng giảm do một số nguyên nhân ko liên quan gì
đến kết quả hoạt động, ví dụ như việc mua lại một doanh nghiệp khác, bán bớt
một số bộ phận của tập đoàn, hay mua lại chính cổ phiếu của mình trên
thị trường chứng khoán. Giá trị vốn hoá thị trường phản ánh giá cổ
phiếu của một công ty, trong khi giá này có thể thay đổi theo kì vọng
của các nhà đầu tư, vì vậy chỉ số này không phản ánh hoàn toàn chính
xác giá trị thực sự của doanh nghiệp đó.
Số lượng cổ phiếu lưu hành trên thị trường của một doanh nghiệp thường nhỏ hơn tổng số cổ phiếu mà nó phát hành, bởi một phần không nhỏ số cổ phiếu này nằm trong tay các thành viên nội bộ của doanh nghiệp (insider), một phần khác thì được doanh nghiệp mua lại trở thành cổ phiếu quỹ (treasury stock). Thêm vào đó, một phần không nhỏ số lượng cổ phiếu lưu hành ít ỏi này lại do các tổ chức đầu tư nắm giữ lâu dài và ít khi đem ra giao dịch. Kết quả là chỉ có một tỉ lệ nhỏ cổ phiếu thực sự được đem ra mua bán trong ngày. Việc một lượng lớn hoặc toàn bộ cổ phiếu của một doanh nghiệp đột nhiên xuất hiện trên thị trường, khi doanh nghiệp và các thành viên nội bộ bán cổ phiếu của mình ra, có thể làm giá cổ phiếu đó tụt dốc ngay lập tức.
Chưa có một chuẩn mực nào cho việc phân loại doanh nghiệp theo giá trị vốn hoá thị trường nhưng ở mức độ tương đối có thể phân ra thành 6 nhóm sau:
- Mega Cap : trên 200 tỷ USD
- Big/Large Cap : 10 đến 200 tỷ USD
- Mid Cap : 2 đến 10 tỷ USD
- Small Cap : 300 triệu đến 2 tỷ USD
- Micro Cap : 50 triệu đến 300 triệu USD
- Nano Cap : dưới 50 triệu USD
Blue chip thường được hiểu tương đương với các doanh nghiệp có qui mô từ Big/Large Cap trở lên, trong khi đó các nhà đầu tư luôn coi cổ phiếu của các doanh nghiệp micro-cap và nano-cap là penny stock, bất kể giá cổ phiếu của chúng như thế nào.
Thuật ngữ giá trị vốn hoá
thị trường
đôi khi được thay thế bằng thuật ngữ "mức vốn hoá" (capitalization),
tuy nhiên thường thì mức vốn hoá thể hiện tổng lượng vốn được sử dụng
để duy trì cân đối tài chính của doanh nghiệp, được tính bằng cách lấy
giá trị vốn hoá thị trường cộng với các khoản nợ (tính trên sổ sách
hoặc theo giá thị trường) cộng với giá trị cổ phiếu chuyển đổi.
|